EINDELIJK - VOLLEDIGE HANDHAVING OP SCHIJNZELFSTANDIGHEID

De Nieuwe Handhaving op Schijnzelfstandigheid: Hoe de Evenementenbranche zich kan voorbereiden

In de afgelopen tien jaar is het aantal zzp’ers in Nederland explosief gegroeid, mede door platforms zoals Temper en YoungOnes. Vooral in de horeca- en evenementenbranche worden zelfstandigen veelvuldig ingezet, vaak vanwege prijs. Vanaf 2025 zal de Belastingdienst strenger gaan handhaven op zzp-constructies die in de praktijk worden gezien als dienstverbanden. Hoe kunnen bedrijven in de evenementenbranche zich voorbereiden, en welke gevolgen heeft dit voor de flexibele arbeidsmarkt?

Wat houdt schijnzelfstandigheid in?

Schijnzelfstandigheid ontstaat wanneer een arbeidsrelatie eigenlijk de kenmerken van een dienstverband heeft, maar wordt vormgegeven als zelfstandige overeenkomst. In de praktijk betekent dit dat een zzp’er officieel als ondernemer werkt, maar feitelijk als werknemer kan worden gezien.

Het Deliveroo-arrest: Waarom dit arrest zo relevant is

De juridische basis voor de nieuwe handhaving werd versterkt door het recente Deliveroo-arrest van de Hoge Raad, dat op 24 maart 2023 werd uitgesproken. In deze zaak stond de vraag centraal of maaltijdbezorgers van Deliveroo als zelfstandigen of werknemers moesten worden gezien.

De Hoge Raad oordeelde in lijn met het Gerechtshof en stelde dat de bezorgers van Deliveroo in feite werknemers waren. Dit arrest bracht belangrijke aandachtspunten naar voren die nu ook gelden voor opdrachtgevers in de horeca- en evenementenbranche:

• Gezagsverhouding: De Hoge Raad benadrukte dat wanneer een opdrachtgever controle heeft over de wijze waarop het werk wordt uitgevoerd (bijvoorbeeld via instructies, werktijden en arbeidsplaats), dit wijst op een dienstverband. Bij Deliveroo gebeurde dit via het algoritme ‘Frank,’ dat de werkzaamheden controleerde en toewijsde, waardoor de zelfstandige status van de bezorgers onder druk kwam te staan.
• Inbedding in de organisatie: Hoewel de Hoge Raad deze omstandigheid niet als startpunt aanneemt, speelt het wel een rol. Taken die onderdeel vormen van de kernactiviteiten van een organisatie, zoals bij Deliveroo het bezorgen van maaltijden, kunnen sneller als dienstverband worden beschouwd. Dit geldt ook voor de evenementenbranche: taken zoals bediening, catering en ontvangst worden vaak als kernactiviteiten gezien en kunnen daardoor eerder onder de definitie van werknemerschap vallen.
• Commercieel risico en zelfstandige ondernemersgedrag: Zelfstandigen horen een ondernemersrisico te dragen en moeten zich als ondernemers gedragen, bijvoorbeeld door meerdere opdrachtgevers te hebben en zich op de markt te profileren. De Deliveroo-bezorgers werkten echter voor één opdrachtgever en hadden geen zelfstandig ondernemersprofiel, wat opnieuw pleitte voor de werknemerstatus.
• Vervangbaarheid: Hoewel de bezorgers van Deliveroo in theorie vervangbaar waren, was dit in de praktijk zelden het geval. Dit ondermijnt de zelfstandige status, omdat werknemers doorgaans niet zomaar vervangbaar zijn door iemand anders.

Deze punten zijn sindsdien van belang voor elke werkgever die met zelfstandigen werkt. Alle aspecten van de arbeidsrelatie moeten in samenhang worden bekeken om te bepalen of er sprake is van echte zelfstandigheid of een feitelijk dienstverband.

Risico’s voor opdrachtgevers

Met de handhaving op schijnzelfstandigheid vanaf 2025, waarbij de Belastingdienst gaat controleren en naheffingen kan opleggen, komt er een einde aan het moratorium dat opdrachtgevers in bepaalde sectoren beschermde. De nieuwe handhaving is vooral van belang in sectoren met veel flexibele arbeidskrachten. Horecaondernemers en evenementenlocaties lopen dus het risico dat zzp’ers die niet voldoende zelfstandig opereren, als werknemers worden gezien.

• Naheffingen en premies: Opdrachtgevers die zzp’ers feitelijk als werknemers behandelen, kunnen verplicht worden alsnog sociale premies en belastingen af te dragen, zoals voor reguliere werknemers.
• Boetes en juridische complicaties: De Belastingdienst kan bij overtredingen boetes opleggen en aanvullende administratieve verplichtingen eisen, wat de nalevingslast voor opdrachtgevers verder vergroot.

Praktijkvoorbeeld, zoals omschreven door de Belastingdienst en verstrekt aan alle uitzenders die met flexibele krachten werken.

Op locatie X werken tijdens een evenement drie 20-jarige medewerkers: A, B en C. Zij zijn verantwoordelijk voor de bar.

1. A is zzp’er en wordt rechtstreeks ingehuurd door de locatie.
2. B is ook zzp’er, maar ingehuurd via een platform of uitzendbureau.
3. C is een uitzendkracht met een contract via een uitzendbureau.

Locatie X (de opdrachtgever) heeft vooraf de begin- en eindtijden en pauzes vastgelegd. Een eventmanager op locatie begeleidt de drie medewerkers en geeft opdrachten en instructies, zoals het schoonhouden van de bar. Omdat ze allemaal vergelijkbare ervaring hebben en dezelfde witte overhemden dragen, kan de manager niet zien wie de zzp’er is en wie de uitzendkracht. Aan het einde van de shift geeft de manager aan dat de drie barmedewerkers klaar zijn en naar huis mogen.

Conclusie: A en B zijn geen zzp’ers.

Bij Piekfijn werken we sinds 2014 met een helder contractmodel om risico’s rondom schijnzelfstandigheid te vermijden. Vanaf de start in 2014 hebben we het overgrote deel van onze medewerkers onder contract, en sinds 2019 is dit voor 100% gegarandeerd. Al onze 1.500 medewerkers werken op basis van een uitzendovereenkomst, omdat we dit vanaf het begin de juiste arbeidsrelatie vonden.

Met een uitzendovereenkomst hebben onze medewerkers:

• Inkomstenzekerheid en werknemersrechten: Ze zijn officieel in dienst, wat betekent dat ze sociale zekerheid opbouwen en rechten hebben zoals reguliere werknemers.
• Pensioenopbouw: Medewerkers bouwen pensioen op via het StiPP-pensioenfonds, wat zorgt voor financiële zekerheid op de lange termijn.
• Vakantiedagen en vakantiegeld: Ze hebben recht op minimaal 25 vakantiedagen per jaar en ontvangen 8% vakantiebijslag over hun bruto jaarsalaris.
• Overwerktoeslagen: Voor overuren gelden toeslagen conform de inlenersbeloning, wat betekent dat medewerkers eerlijk worden beloond voor extra gewerkte uren.
• Toegang tot scholing en ontwikkeling: Via de ABU-cao hebben medewerkers toegang tot scholingsmogelijkheden, wat hun inzetbaarheid en carrièreperspectieven vergroot.

Voor opdrachtgevers betekent dit dat ze geen risico lopen op naheffingen of boetes, omdat de contracten volledig voldoen aan de huidige wetgeving. Piekfijn biedt bovendien de mogelijkheid om medewerkers op te nemen in ons bestand, waardoor wij de volledige werkgeversverplichtingen op ons nemen en de administratieve last bij de opdrachtgever wegnemen.

Een Transparante Toekomst voor Flexibele Arbeid

De aangescherpte handhaving op schijnzelfstandigheid markeren een duidelijke verschuiving naar eerlijke en transparante arbeidsrelaties in onze branche. De afgelopen jaren zorgde arbitraire handhaving voor een ongelijk speelveld tussen bureaus, platformen en medewerkers onderling. Sommige organisaties konden blijven werken met schijnzelfstandigen, terwijl anderen verplicht werden de gangbare sociale premies af te dragen, een kostenverschil van 30%. Werknemers betalen daarnaast belasting en premies over hun brutoloon, terwijl zzp’ers profiteerden van belastingvoordelen zoals een verhoogde zelfstandigenaftrek, MKB-winstvrijstelling en btw-vrijstelling bij lage omzet. Regelingen bedoeld voor echte ondernemers, niet voor een 20-jarige die af en toe achter de bar staat.

Interesse in een samenwerking? Mail naar planning@piekfijn.nl.